De invloed van stress op het afvalproces

Kennis | Jeroen Dijkstra | 10 maart 2021

Holbewoners hadden alleen in noodsituaties stress en dat betekende bijna altijd ‘vechten of vluchten’. In die tijd was de manier waarop ons lichaam op stress reageerde zeer nuttig, maar in deze tijd vraagt stress zelden of nooit een fysieke reactie als vechten of vluchten. Wij ervaren tegenwoordig heel andere vormen van stress, maar ons lichaam reageert nog exact hetzelfde. Wist jij dat dit onder andere kan leiden tot verlies van spiermassa, toename van vetmassa en de neiging om (veel) meer te eten?

Wat is stress?

De meeste mensen denken dat je alleen stress kunt hebben als je teveel werkt, onder druk staat of als een relatie over gaat. Maar ons lichaam ervaart op veel meer manieren stress en reageert daar altijd (in meer of mindere mate) op dezelfde manier op, ongeacht de vorm van stress. Zaken die stress voor ons lijf veroorzaken zijn: werkdruk, heftige emoties, eenzaamheid, zorgen, pijn, (jeugd)trauma’s, ziekte, infecties, ontstekingen. Maar ook alledaagse, onschuldig lijkende zaken zoals slaaptekort, alcohol, slechte/ongezonde voeding, trainen en te weinig drinken zorgen voor stress in ons lichaam.

Cortisol

Cortisol is het hormoon dat in ons lichaam vrijkomt tijdens alle vormen van stress. Omdat lang geleden stress betekende dat je moest vechten of vluchten wordt er glycogeen in de lever en spieren vrijgemaakt als snelle brandstof en worden bepaalde eiwitten in de spieren afgebroken. Daarnaast wordt extra adrenaline aangemaakt om je lichaam alert en klaar te maken om te vechten/vluchten. Cortisol zorgt ervoor dat dit verlies van energie weer wordt gecompenseerd. Cortisol is dus op zich zeer nuttig. Tijdens het ontwaken komt ook meer cortisol vrij. Dit zorgt ervoor dat je wakker wordt en dat je een hongergevoel krijgt.

Afvallen

Cortisol afgifte tijdens chronische stress zorgt op verschillende manieren voor problemen tijdens het afvallen. Hoge waardes van het hormoon zorgen voor een afbraak van spiermassa wat ervoor zorgt dat je stofwisseling vertraagt omdat spieren calorieën verbranden, ook al gebruik je ze niet. Daarnaast zorgt een verhoogde cortisol voor meer vetopslag rond de buik als energievoorraad voor later. Andere negatieve bijwerkingen van verhoogde cortisol zijn hoge bloedsuiker waardes, hoge bloeddruk en vermoeidheid.

(Vr)Eetbuien

Vaak wordt dit als excuus om te eten afgedaan, maar stress zorgt wel degelijk voor meer honger. Tijdens stress ondergaat het lichaam verschillende hormonale veranderingen, waaronder een verhoogde afgifte van adrenaline en cortisol. Wanneer de stress voorbij is, zorgt de verhoogde cortisol voor een toename van de eetlust. Tijdens chronische stress kan dit zorgen voor ongewenste gewichtstoename.

Cortisol verlagen

Je kunt verschillende dingen doen om je cortisol te verlagen. Mijn advies is om ze allemaal toe te passen, anders blijft cortisol je vetverlies saboteren. Het zijn maar 6 kleine aanpassingen, dus dat moet te doen zijn. Toch?

De invloed van stress op het afvalproces

1. Elimineer de twee grootste stressfactoren.

De oorzaak aanpakken is de grootste winst. Verminder je stress en je cortisol zal dalen, simpeler kan niet. Onmogelijk om de twee grootste stressfactoren te elimineren? Nee, dat vertel jij jezelf. Langdurige stress zorgt voor een verhoogd risico op Diabetes Type II, maar kan ook levensgevaarlijke gevolgen hebben, zoals een verhoogd risico op een beroerte of hartkwalen.

De invloed van stress op het afvalproces

2. Ga op tijd en meer slapen.

Slaaptekort is een belangrijke stressfactor waar je zelf direct en snel invloed op uit kunt oefenen. Gewoon vroeger onder de wol kruipen en meer uurtjes met de ogen dicht doorbrengen. Het verlaagt je cortisol en je wordt er overdag een stuk productiever door.

De invloed van stress op het afvalproces

3. Houd je aan een gebalanceerd voedingsplan.

Een voedingsplan met een goede verdeling van koolhydraten, eiwitten en vetten en voldoende vitamines en mineralen zorgt voor minder ontstekingen in je lichaam. En als je weet dat ontstekingen voor een toename van cortisol afgifte zorgen, dan begrijp je waarom niet alleen minder, maar ook gezonder eten belangrijk is om af te vallen.

De invloed van stress op het afvalproces

4. Eet met name donker/fel gekleurd fruit en groente en drink veel water

Als je groente of fruit kiest is het handig om te weten dat donkere of felgekleurde soorten een betere bron van vitamines en mineralen zijn en vaak meer anti-oxidanten bevatten dan hun matte soortgenoten. Ga dus vooral voor donker groene, donker blauw/paarse, fel oranje, helder rode groente- en fruitsoorten.

Veel water drinken zorgt niet alleen voor de afvoer van afvalstoffen uit je lichaam, het verlaagt ook je cortisol. Uitdroging is een vorm van stress op het lichaam die gemakkelijk te voorkomen is. Drink drie tot vier liter water per dag en je cortisol zal dalen.

De invloed van stress op het afvalproces

6. Vermijd alcohol en cafeïne.

Cafeïne zorgt voor een verhoogde afgifte van cortisol, dus dit kan je het beste ’s ochtends na het opstaan of vlak voor een training nemen. Vermijd echter dat bakkie NA je training om katabolisme en ongewenste vetopslag te voorkomen. Alcohol werkt vochtafdrijvend en zorgt er vaak voor dat je lichaam uitgedroogd raakt. Vandaar ook die hoofdpijn dekochtend na een avondje doorzakken. Het kan ook zorgen voor minder goede nachtrust.

Wat ga jij doen om fysieke en mentale stress te verminderen en je cortisol te verlagen? Maak vrijblijvend een AFSPRAAK met één van onze trainers via 058-203 8080 of stuur een mail via info@go180.nl.

Deel dit verhaal: