Belang gezonde leefstijl en valpreventie ouderen

Kennis | Hielke van der Lei | 18 oktober 2024

Sportschool Leeuwarden

Naarmate we ouder worden, wordt het steeds belangrijker om aandacht te besteden aan onze gezondheid, fitheid en veiligheid. Een gezonde leefstijl kan niet alleen het welzijn bevorderen, maar speelt ook een cruciale rol in het voorkomen van vallen – één van de grootste gezondheidsrisico’s voor ouderen. In deze blog bespreken we waarom een gezonde leefstijl samen met een gericht fitnessprogramma essentieel is voor valpreventie en welke stappen je kunt nemen om veilig en actief ouder te worden.

Waarom is valpreventie zo belangrijk?

Vallen is een van de meest voorkomende oorzaken van letsel bij ouderen. Jaarlijks valt ongeveer een derde van de 65-plussers, en deze vallen kunnen leiden tot ernstige gevolgen zoals botbreuken, hoofdletsel of zelfs langdurige ziekenhuisopname. Naast de fysieke schade kunnen vallen ook het zelfvertrouwen verminderen, wat leidt tot verminderde mobiliteit en sociale isolatie.

Het goede nieuws? Veel van deze vallen kunnen voorkomen worden door een combinatie van aanpassingen in de leefstijl, oefeningen en bewustzijn.

Een gezonde leefstijl: de basis van valpreventie (en vitaliteit)

  1. Beweging en krachttraining

Regelmatige lichaamsbeweging is een van de meest effectieve manieren om vallen te voorkomen. Door spieren te versterken en de balans te verbeteren, wordt het risico op vallen aanzienlijk verminderd. Activiteiten zoals wandelen, tai chi of lichte krachttraining kunnen de spieren versterken die nodig zijn voor stabiliteit.

Balansoefeningen zijn specifiek gericht op het verbeteren van coördinatie en stabiliteit. Dit kan zo simpel zijn als op één been staan of oefeningen doen waarbij je je houding moet aanpassen.

  1. Voeding voor sterke spieren en botten

Een evenwichtig dieet met voldoende inname van calcium en vitamine D is cruciaal om sterke botten te behouden. Broze botten (osteoporose) verhogen het risico op breuken bij een val. Calciumrijke voedingsmiddelen zoals zuivelproducten, groene bladgroenten en verrijkte plantaardige melk, gecombineerd met zonlicht of supplementen voor vitamine D, helpen de botten gezond te houden.

Hiernaast wil je ervoor zorgen dat je voldoende eiwitten binnenkrijgt. Eiwitten zorgen voor een beter herstel en behoud van spiermassa- en kracht.

  1. Gezond gewicht

Het handhaven van een gezond lichaamsgewicht vermindert de druk op gewrichten en spieren, wat je bewegingsvrijheid en balans ten goede komt. Te veel gewicht kan de gewrichten belasten, terwijl ondergewicht kan bijdragen aan spierverlies en broze botten. Een gebalanceerde voeding helpt hierbij.

  1. Voldoende water drinken

Ouderen zijn vaak minder dorstig, maar wist je dat uitdroging kan leiden tot duizeligheid, wat het valrisico verhoogt? Voldoende water drinken is daarom essentieel voor een goede bloedcirculatie en cognitieve functie, wat beide nodig zijn om scherp en stabiel te blijven. Drink daarom voldoende water.

Het belang van een gericht fitnessprogramma voor ouderen

 Bij een gezonde leefstijl mag een gericht fitnessprogramma niet ontbreken. Het kan namelijk een cruciale rol spelen in valpreventie en algemene fitheid. Bij GO180 werken we met gepersonaliseerde Healthy Ageing programma speciaal afgestemd op de behoeften van ouderen. Fitness voor ouderen doe je bij GO180. Hier zijn enkele voordelen van een goed doordacht fitnessprogramma:

  1. Gerichte krachttraining Door middel van krachttraining kunnen ouderen de spieren versterken die essentieel zijn voor stabiliteit, zoals de spieren in de benen, core en onderrug. Sterkere spieren zorgen voor een betere balans en helpen de kans op een val aanzienlijk te verkleinen.
  2. Verbetering van balans en coördinatie Een fitnessprogramma kan specifiek gericht zijn op het verbeteren van balans en coördinatie, twee factoren die sterk bijdragen aan valpreventie. Door regelmatig te oefenen met balansoefeningen, zoals zijwaartse bewegingen of het staan op één been, kunnen ouderen hun stabiliteit verbeteren en hun kans op vallen verkleinen.
  3. Flexibiliteit en mobiliteit Naarmate we ouder worden, kunnen spieren en gewrichten stijver worden, wat de bewegingsvrijheid beperkt en het risico op vallen verhoogt. Oefeningen gericht op flexibiliteit, zoals rek- en strekoefeningen, helpen om de soepelheid van het lichaam te behouden en maken dagelijkse bewegingen veiliger en gemakkelijker.
  4. Verbeterde cardiovasculaire gezondheid Cardiovasculaire oefeningen, zoals wandelen of fietsen, verbeteren de hart- en longfunctie, wat leidt tot een betere algehele conditie. Dit maakt ouderen minder snel vermoeid tijdens dagelijkse activiteiten, waardoor ze alerter en stabieler blijven in hun bewegingen.
  5. Mentale scherpte en zelfvertrouwen Een gericht fitnessprogramma verbetert niet alleen de fysieke gezondheid, maar draagt ook bij aan mentale scherpte en zelfvertrouwen. Ouderen die actief blijven, voelen zich vaak zekerder over hun vermogen om zelfstandig te bewegen, wat angst voor vallen vermindert.

De omgeving aanpassen voor valpreventie

Naast gezonde eet, beweeg en leefgewoonten, is het aanpassen van de leefomgeving ook heel belangrijk. Veel vallen gebeuren thuis, en door enkele eenvoudige aanpassingen kan het risico sterk worden verminderd:

  • Zorg voor goede verlichting in huis, vooral op trappen en in de gang.
  • Verwijder losse vloerkleden of bevestig ze met antislipmatten.
  • Installeer handgrepen in badkamers en bij trappen voor extra ondersteuning.
  • Zorg voor stevige, ondersteunende schoenen die goed passen.

Sociale betrokkenheid en geestelijke gezondheid

Een gezonde leefstijl is meer dan alleen fysieke gezondheid. Sociale interactie en mentale fitheid spelen ook een rol in valpreventie. Isolatie kan leiden tot depressie, wat weer kan resulteren in verminderde fysieke activiteit en alertheid. Activiteiten zoals groepssporten, vrijwilligerswerk of hobbyclubs houden zowel lichaam als geest actief.

Hulpmiddelen en medische ondersteuning

Tot slot kunnen sommige ouderen baat hebben bij het gebruik van hulpmiddelen zoals een wandelstok of rollator. Deze geven extra stabiliteit en kunnen helpen om vallen te voorkomen. Daarnaast is het belangrijk om regelmatig de arts te bezoeken voor controles op zaken zoals zicht, gehoor en medicijngebruik, die allemaal van invloed kunnen zijn op het valrisico.

Conclusie; belang gezonde leefstijl en valpreventie ouderen

Het handhaven van een gezonde leefstijl biedt talloze voordelen, waaronder het verminderen van het risico op vallen. Door actief te blijven, goed te eten en de juiste aanpassingen in je omgeving te maken, kunnen ouderen hun zelfstandigheid (langer) behouden en veilig blijven. Valpreventie is niet alleen een kwestie van fysieke aanpassingen, maar ook van een algehele gezonde levensstijl die zowel lichaam als geest ondersteunt.

Bij GO180 helpen we ouderen graag om fit, krachtig én gezond te blijven, binnen ons Healthy Ageing programma werken we met op maat gemaakte programma’s die valpreventie en algehele vitaliteit ondersteunen. Hierdoor kun je ook wanneer je ouder wordt het optimale uit je dag halen!

Wil jij meer weten? Bezoek onze website voor meer informatie of om een vrijblijvend intakegesprek te plannen.

Deel dit verhaal: